2010-cu il boyu dünyada irili-xırdalı müxtəlif yanlışlıqlar, bəzən minlərlə insanın həyatına təsir edən səhv qərarlar olub.
AzadlıqRadiosunun müxbiri Ron Synovitz onlardan ən yadda qalanlarını bir araya toplayıb. Həmin hadisələri təqdim edirik:
BP-NİN RƏHBƏRİ: «KAŞ, BİR DƏ ŞANS OLAYDI...»
Tony HaywardMeksika Körfəzində neft yatağında qəza zamanı BP rəhbərlərinin çıxışları bəlkə də bundan sonra ictimaiyyətlə əlaqələr üzrə elmi kitablara düşəcək. ABŞ tarixinin ən fəlakətli neft çirklənməsi ilə üz-üzə qalanda, BP-nin o zamankı baş direktoru Entoni Heyvard (Anthony Hayward) deyirdi ki, Körfəzə axan milyonlarla ton neft okeanda damla kimi ciddi zərəri olmayan bir şeydir.
Amma böhranın kəskin vaxtı körfəz əhalisi ilə həmrəyliyini bildirərkən Heyvard xətasını daha dərinləşdirdi:
«Bu işləri təzədən görməyi bəlkə də məndən çox arzulayan yoxdur. Bilirsiz... kaş həyatımın o zamanına bir də qayıda biləydim».
Oktyabrda Heyvard qəzanın siyasi, maliyyə və hüquqi cavabdehi kimi BP-nin Baş direktoru vəzifəsindən kənarlaşdırıldı.
ABŞ prezidenti aparatının rəhbəri Rahim Emanuel o vaxt deyirdi ki, Heyvardın bundan sonrakı karyerasında ictimai əlaqələr üzrə məsləhətçi işləmək şansı qətiyyən yoxdur.
QORDON BRAUNUN «ÖYRƏDİLMİŞ QADINI»
Qordon BraunBritaniyanın keçmiş Baş naziri Qordon Braunun (Gordon Brown) apreldə seçki kampaniyasında bir seçici haqqında dediyi sözləri təhlilçilər Leyborist Partiyasını yıxan əsas səbəb kimi qiymətləndirdilər. O zaman Baş nazirin bütün həyatı boyu Leyboristlərin tərəfdarı olmuş 65 yaşlı Cilian Daffi (Gillian Duffy) adlı qadınla kiçik bir söhbəti olmuşdu. Qadın hökumətin Şərqi Avropadan Britaniyaya gələn miqrantlarla bağlı siyasətini tənqid etmişdi. Braun isə onunla görüşə şad olduğunu deyərək ayrılıb maşına əyləşdi. Amma yaxasında «Sky News» telekanalının mikrofonun açıq olduğunu unudaraq maşında köməkçisinə deyirdi:
«Bu, faciədir. Onlar məni bu qadınla üz-üzə qoymamalı idilər. Gülünc işdir... O, sadəcə olaraq leyboristlərin adından istifadə edən öyrədilmiş qadındır».
Sonradan Braunun həmin qadının evinə gedib ondan üzr istəməsi də seçicilərin könlünü ala bilmədi. Leyborist Partiyası mayın 6-da seçkidə uduzdu, Britaniyada Devid Kemeronun (David Cameron) rəhbərliyi ilə seçkini udan mühafizəkarlarla liberalların koalisiya hökuməti yarandı.
GENERAL DİLİNDƏN BƏLAYA DÜŞDÜ
Stenli MakkristalABŞ-ın Əfqanıstandakı qoşunlarının komandanı general Stenli Makkristal (Stanley McChrystal) Obama hökumətinin əsas fiqurlarını tənqid etdiyi üçün istefaya göndərildi. General və yardımçıları «Rolling Stone» jurnalının müxbiri ilə söhbətlərində yüksək rütbəli diplomatları ələ salır, istefada olan dördulduzlu general Cim Consu (Jim Jones) «Soyuq müharibə»dən qalma «klon» adlandırırdılar.
İyun ayında jurnalın «Nəzarətdən çıxmış general» adlı məqaləsindən sonra Ağ Evin sözçüsü Robert Gibbs jurnalistlərə deyirdi ki, prezident Obama «çox, lap çox qəzəblənib»:
«Aydındır ki, general Makkristal qiymətləndirmələrində bağışlanmaz səhvə yol verib və buna görə cavab verməlidir».
Bundan sonra generalın Obama və administrasiyasından üzr istəməsi də işə yaramadı və Stenli Makkristal istefaya getdi.
İRAN MOLLASININ «MƏMƏ ZƏLZƏLƏSİ»
Kazem Sediqi İranda yüksək səviyyəli dindarlardan biri «zəlzələlərə açıq-saçıq geyinən qadınlar səbəb olur» deməklə hər kəsi özünə güldürdü.
Höccətülislam Kazem Sediqi aprel ayında Tehranda cümə namazı zamanı dindarlara deyirdi:
«Ədəblə geyinməyən qadınların çoxu cavan oğlanları yoldan çıxarır, onları pis yola çəkir, cəmiyyətdə xəyanət yayırlar. Bu da nəticədə zəlzələlərin artmasına gətirib çıxarır».
Bundan sonra ABŞ-dan olan 22 yaşlı tələbə Cen Makkreyt (Jen McCreight) internetdə sosial şəbəkələrdə təklif etdi ki, aprelin 26-sı Məmə Zəlzələsi Günü qeyd olunsun. Dünyanın müxtəlif ölkələrindən minlərlə qadın aprelin 26-da döşlərinin yarıaçıq şəklini yayaraq «Görək, zəlzələ olacaqmı» deyə zarafat edirdilər.
Cen Makkreyt o zamandan statistika da aparıb. Bu məmələr dünyada zəlzələlərin sayına elə də ciddi təsir etməyib. Əksinə, aprelin 26-dan bu yana dünyada yeraltı təkanların sayı bir az da azalıb.
PUTİNİN «LADA» ALDATMASI
Putin «Lada Kalina»daRusiyanın Baş naziri Vladimir Putinin Rusiyanın «Lada» avtomobillərini reklam etmək cəhdi bir həvəskarın internetdə yaydığı video ilə tərs effekt verdi.
Reklam çarxında Putin sarı rəngli «Lada Kalina» ilə Sibirdə 2000 kilometr məsafədə yol gedir. Sükan arxasında olan Putin maşının çox rahat olduğunu deyərək ruslara məsləhət görür ki, hərə bunun birini alsın.
Amma həvəskarların internetdə yaydıqları videoda Putinin reklam çəkilişindəki maşın karvanında bir neçə belə «Lada» görünür, onlardan birini hətta yük maşınına mindirməli olublar.
İnternetdə minlərlə adamın gördüyü bu videodakı «Lada Kalina» ilə reklam çarxında göstərilən «Lada» arasında fərq rusların ironiyasına səbəb olmuşdu.
ÖLKƏSİ SEL İÇİNDƏ OLARKƏN PREZİDENTİ AVROPANI GƏZİRDİ
Asif Əli ZardariYayda Pakistanda sel fəlakəti yaşanarkən prezident Asif Əli Zardarinin Avropada olmasını ölkəsində vətəndaşlara sayğısızlıq kimi qiymətləndirmişdilər.
Vətəndaşları selin cəngindəykən prezident Zardari Parisdə deyirdi:
«Beynəlxalq ictimaiyyət «Taliban»la müharibəni uduzur, çünki bu insanların könlünü ələ ala bilmir».
O zaman Pakistanda özəl telekanallar ekranı ikiyə bölüb, bir tərəfində Zardarinin Avropa liderləri ilə görüşlərini, o biri tərəfində isə Pakistanın seldən dağılan kənd və qəsəbələrini göstərirdilər.
NATO: «KABİL QƏRB ŞƏHƏRLƏRİ QƏDƏR TƏHLÜKƏSİZDİR»
Mark SedvillNATO-nun Əfqanıstandakı ictimai əlaqələr üzrə rəsmisi Mark Sedvill (Mark Sedwill) BBC televiziyasına müsahibəsində dediyi bu sözlərlə əfqanları şoka salmışdı:
«Burada – Kabildə və Əfqanıstanın başqa böyük şəhərlərində faktiki olaraq çox az bomba partlayışları olur. Ola bilər, burada uşaqlar hətta London, Nyu-York kimi başqa şəhərlərdən daha təhlükəsiz şəraitdə yaşayırlar».
BERLUSKONİNİN HİTLER ZARAFATI
Silvio Berluskoniİtaliyanın Baş naziri Silvio Berluskoni (Silvio Berlusconi) 2010-cu ildə də qeyri-adi yumor hissinin nümayişini davam etdirib. Bəzən onun siyasi cəhətdən doğru olmayan və təhqiramiz lətifələri az qala siyasi böhranlara gətirib çıxarıb.
Belə təhqiramiz lətifələrdən birini də Berluskoni sentyabrda Adolf Hitler haqqında danışdı:
«Hitlerin ölümündən az sonra tərəfdarlarına xəbər çatır ki, bəs, o, hələ yaşayır. Hər yerdə Hitleri axtarırlar. Bir müddət axtarandan sonra Hitleri And dağlarının ətəyində - uzaq kəndlərdən birində tapırlar: “Fürer! Fürer! Sən geri qayıtmalısan! Demokratiya məğlub oldu, indi hamı səni gözləyir».
Üç gün təkidlə qayıtmasını xahiş edirlər. Hitler razılaşmır. Axırda tərəfdarları onu razı sala bilirlər. Hitler deyir: «Yaxşı, mən qayıdıram, amma bircə şərtlə. Bu dəfə mən həqiqətən də orada deyilən kimi şeytan olacam».
AzadlıqRadiosunun müxbiri Ron Synovitz onlardan ən yadda qalanlarını bir araya toplayıb. Həmin hadisələri təqdim edirik:
BP-NİN RƏHBƏRİ: «KAŞ, BİR DƏ ŞANS OLAYDI...»
Amma böhranın kəskin vaxtı körfəz əhalisi ilə həmrəyliyini bildirərkən Heyvard xətasını daha dərinləşdirdi:
«Bu işləri təzədən görməyi bəlkə də məndən çox arzulayan yoxdur. Bilirsiz... kaş həyatımın o zamanına bir də qayıda biləydim».
Oktyabrda Heyvard qəzanın siyasi, maliyyə və hüquqi cavabdehi kimi BP-nin Baş direktoru vəzifəsindən kənarlaşdırıldı.
ABŞ prezidenti aparatının rəhbəri Rahim Emanuel o vaxt deyirdi ki, Heyvardın bundan sonrakı karyerasında ictimai əlaqələr üzrə məsləhətçi işləmək şansı qətiyyən yoxdur.
QORDON BRAUNUN «ÖYRƏDİLMİŞ QADINI»
«Bu, faciədir. Onlar məni bu qadınla üz-üzə qoymamalı idilər. Gülünc işdir... O, sadəcə olaraq leyboristlərin adından istifadə edən öyrədilmiş qadındır».
Sonradan Braunun həmin qadının evinə gedib ondan üzr istəməsi də seçicilərin könlünü ala bilmədi. Leyborist Partiyası mayın 6-da seçkidə uduzdu, Britaniyada Devid Kemeronun (David Cameron) rəhbərliyi ilə seçkini udan mühafizəkarlarla liberalların koalisiya hökuməti yarandı.
GENERAL DİLİNDƏN BƏLAYA DÜŞDÜ
İyun ayında jurnalın «Nəzarətdən çıxmış general» adlı məqaləsindən sonra Ağ Evin sözçüsü Robert Gibbs jurnalistlərə deyirdi ki, prezident Obama «çox, lap çox qəzəblənib»:
«Aydındır ki, general Makkristal qiymətləndirmələrində bağışlanmaz səhvə yol verib və buna görə cavab verməlidir».
Bundan sonra generalın Obama və administrasiyasından üzr istəməsi də işə yaramadı və Stenli Makkristal istefaya getdi.
İRAN MOLLASININ «MƏMƏ ZƏLZƏLƏSİ»
Höccətülislam Kazem Sediqi aprel ayında Tehranda cümə namazı zamanı dindarlara deyirdi:
«Ədəblə geyinməyən qadınların çoxu cavan oğlanları yoldan çıxarır, onları pis yola çəkir, cəmiyyətdə xəyanət yayırlar. Bu da nəticədə zəlzələlərin artmasına gətirib çıxarır».
Bundan sonra ABŞ-dan olan 22 yaşlı tələbə Cen Makkreyt (Jen McCreight) internetdə sosial şəbəkələrdə təklif etdi ki, aprelin 26-sı Məmə Zəlzələsi Günü qeyd olunsun. Dünyanın müxtəlif ölkələrindən minlərlə qadın aprelin 26-da döşlərinin yarıaçıq şəklini yayaraq «Görək, zəlzələ olacaqmı» deyə zarafat edirdilər.
Cen Makkreyt o zamandan statistika da aparıb. Bu məmələr dünyada zəlzələlərin sayına elə də ciddi təsir etməyib. Əksinə, aprelin 26-dan bu yana dünyada yeraltı təkanların sayı bir az da azalıb.
PUTİNİN «LADA» ALDATMASI
Reklam çarxında Putin sarı rəngli «Lada Kalina» ilə Sibirdə 2000 kilometr məsafədə yol gedir. Sükan arxasında olan Putin maşının çox rahat olduğunu deyərək ruslara məsləhət görür ki, hərə bunun birini alsın.
Amma həvəskarların internetdə yaydıqları videoda Putinin reklam çəkilişindəki maşın karvanında bir neçə belə «Lada» görünür, onlardan birini hətta yük maşınına mindirməli olublar.
İnternetdə minlərlə adamın gördüyü bu videodakı «Lada Kalina» ilə reklam çarxında göstərilən «Lada» arasında fərq rusların ironiyasına səbəb olmuşdu.
ÖLKƏSİ SEL İÇİNDƏ OLARKƏN PREZİDENTİ AVROPANI GƏZİRDİ
Vətəndaşları selin cəngindəykən prezident Zardari Parisdə deyirdi:
«Beynəlxalq ictimaiyyət «Taliban»la müharibəni uduzur, çünki bu insanların könlünü ələ ala bilmir».
O zaman Pakistanda özəl telekanallar ekranı ikiyə bölüb, bir tərəfində Zardarinin Avropa liderləri ilə görüşlərini, o biri tərəfində isə Pakistanın seldən dağılan kənd və qəsəbələrini göstərirdilər.
NATO: «KABİL QƏRB ŞƏHƏRLƏRİ QƏDƏR TƏHLÜKƏSİZDİR»
«Burada – Kabildə və Əfqanıstanın başqa böyük şəhərlərində faktiki olaraq çox az bomba partlayışları olur. Ola bilər, burada uşaqlar hətta London, Nyu-York kimi başqa şəhərlərdən daha təhlükəsiz şəraitdə yaşayırlar».
BERLUSKONİNİN HİTLER ZARAFATI
Belə təhqiramiz lətifələrdən birini də Berluskoni sentyabrda Adolf Hitler haqqında danışdı:
«Hitlerin ölümündən az sonra tərəfdarlarına xəbər çatır ki, bəs, o, hələ yaşayır. Hər yerdə Hitleri axtarırlar. Bir müddət axtarandan sonra Hitleri And dağlarının ətəyində - uzaq kəndlərdən birində tapırlar: “Fürer! Fürer! Sən geri qayıtmalısan! Demokratiya məğlub oldu, indi hamı səni gözləyir».
Üç gün təkidlə qayıtmasını xahiş edirlər. Hitler razılaşmır. Axırda tərəfdarları onu razı sala bilirlər. Hitler deyir: «Yaxşı, mən qayıdıram, amma bircə şərtlə. Bu dəfə mən həqiqətən də orada deyilən kimi şeytan olacam».